Η πρακτική αφορά ένα δίκτυο κατά μήκος του Δούναβη όπου οι συμμετέχοντες φορείς προωθούν τη βιώσιμη κινητικότητα στον τουρισμό ενώ περιελάμβανε τη δημιουργία ομάδας εμπειρογνωμόνων που προσδιόρισαν τα πιθανά μέλη του δικτύου και ανέλυσαν την τρέχουσα κατάσταση της βιώσιμης κινητικότητας στην περιοχή.
Συγγραφείς
- Eva Malichova /eva.malichova@fri.uniza.sk
Περιγραφή
Το κύριο πρόβλημα, στην επίλυση του οποίου στοχεύει η πρακτική, είναι η αυξημένη χρήση του αυτοκινήτου από τους τουρίστες που επισκέπτονται την περιοχή του Δούναβη. Το γεγονός αυτό δεν συμβάλλει στην επιθυμητή βιώσιμη προσέγγιση της κινητικότητας των περιφερειακών δημόσιων φορέων, διότι έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής των πολιτών.
Έτσι, οι διεθνείς δημόσιοι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του Δούναβη αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα δίκτυο προορισμών κατά μήκος του Δούναβη, με το οποίο δεσμεύονται για τη βιώσιμη κινητικότητα. Ο στόχος του δικτύου είναι να υποστηρίξει τη συνεργασία μεταξύ διαφόρων φορέων της περιοχής και να ενισχύσει την προβολή προορισμών τους οποίους μπορεί να προσεγγίσει κανείς με βιώσιμα μέσα μετακίνησης.
Στα πλαίσια της πρακτικής, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων ταξίδεψε κατά μήκος του Δούναβη προκειμένου να διερευνήσει εάν είναι δυνατόν να μετακινηθεί κανείς μόνο με τη χρήση βιώσιμων μέσων μετακίνησης. Ταυτόχρονα, οι εμπειρογνώμονες αναγνώρισαν 13 προορισμούς ως πιθανά «Μαργαριτάρια του Δούναβη», ενώ ένας εξωτερικός εμπειρογνώμονας αναγνώρισε κάθε δυνητικό μέλος του δικτύου και διαμόρφωσε το επιχειρηματικό σχέδιο του δικτύου. Οι εμπειρογνώμονες έπρεπε να βρουν σε κάθε προορισμό έναν φορέα/ οργανισμό/ επιχείρηση που θα ήταν πρόθυμος/-η να δεσμευτεί ως ένα «Μαργαριτάρι του Δούναβη», πάντα πληρώντας τα κοινά πρότυπα, όπως αυτά ορίστηκαν από την πρακτική. Τα πρότυπα αυτά χρησίμευσαν ως γενική κατευθυντήρια γραμμή για να καταστούν οι προορισμοί πιο βιώσιμοι (από πολλαπλές οπτικές γωνίες), αλλά και για τη συνεργασία των ενδιαφερομένων φορέων εντός και μεταξύ των «Μαργαριταριών». Τα πρότυπα χωρίζονται σε 2 μέρη: το πρώτο μέρος περιέχει τις βασικές απαιτήσεις για να γίνει κάποιος φορέας μέλος του δικτύου. Το δεύτερο μέρος αποτελείται από πρόσθετες υπηρεσίες που πρέπει ο φορέας να προσφέρει, προκειμένου να φέρει τον τίτλου «Μαργαριτάρι του Δούναβη».
Μετά την εύρεση των πιθανών μελών του δικτύου διοργανώθηκε σεμινάριο υλοποίησης του δικτύου, που συμπεριέλαβε και την εκπαίδευση των εκπροσώπων των μελών πάνω στη Βιώσιμη Κινητικότητα. Μέσα από την εκπαίδευση συζητήθηκαν νέες υπηρεσίες βιώσιμης κινητικότητας που μπορούν να προσφερθούν από τα μέλη του δικτύου. Μερικές από αυτές που τελικά υλοποιήθηκαν αφορούν υπηρεσίες ενοικίασης ποδηλάτων στη Ρουμανία, την Κροατία και τη Βουλγαρία, υπηρεσίες μεταφοράς ποδηλάτων στη Σλοβενία, την Κροατία και τη Σερβία και ευέλικτες υπηρεσίες μεταφορών (σύστημα κλήσεων λεωφορείων για το τελευταίο μίλι μεταξύ των υφιστάμενων σιδηροδρομικών/ λεωφορειακών σταθμών και του προορισμού των επισκεπτών) στην Αυστρία και τη Σερβία. Για την αποτελεσματική προώθηση των νέων αυτών υπηρεσιών ιδρύθηκαν τοπικά κέντρα πληροφόρησης για την κινητικότητα, αξιολογήθηκε ο υφιστάμενος ποδηλατόδρομος του Δούναβη και ενημερώθηκε τόσο η – σχετική με τον ποδηλατόδρομο – εφαρμογή όσο και ο ιστότοπός του ενώ δημιουργήθηκε και διανεμήθηκε ένας ολοκληρωμένος ταξιδιωτικός οδηγός για την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας.
Μετά το σεμινάριο, τα ενδιαφερόμενα μέλη ανέπτυξαν το δικό τους επιχειρηματικό σχέδιο και κάθε μέλος υπέγραψε την επιστολή προθέσεων κατά τη διάρκεια μιας γενικής συνέλευσης. Έτσι, ιδρύθηκε το δίκτυο.
Με την ίδρυση του δικτύου, ο επισκέπτης της περιοχής του Δούναβη μπορεί να ταξιδέψει από το ένα «μαργαριτάρι» στο άλλο με έναν βιώσιμο τρόπο μετακίνησης (π.χ. τρένο, λεωφορείο, ποδήλατο ή πλοίο). Η αποτελεσματική αξιοποίηση των πιο βιώσιμων επιλογών κινητικότητας εντός του δικτύου παρακινεί τους επισκέπτες να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους στο σπίτι.
Τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για γίνει η πρωτοβουλία αυτή γνωστή αλλά και για να βρεθούν τα μέλη του δικτύου ήταν e-mails, το Facebook, συναντήσεις, παρουσιάσεις, φυλλάδια/μπροσούρες.
Απαιτούμενοι Πόροι
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 2.937.908,99€. Αυτό περιλάμβανε την κατάρτιση 25 «διαχειριστών βιωσιμότητας», οι οποίοι, στη συνέχεια, πραγματοποίησαν εκπαιδευτικές δράσεις για τοπικούς φορείς. Στο τέλος δημιουργήθηκαν 10 πλήρως στελεχωμένα τοπικά κέντρα πληροφόρησης.
Αποτελέσματα
Συνολικά, 25 φορείς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του Δούναβη εκπαιδεύτηκαν πάνω στη Βιώσιμη Κινητικότητα (και νέες υπηρεσίες αυτής που μπορούν να προσφερθούν στην περιοχή).
Επιπρόσθετα, οι εμπειρογνώμονες που συμμετείχαν στην πρωτοβουλία έκαναν αυτοψίες στον υφιστάμενο ποδηλατόδρομο μεταξύ των «Μαργαριταριών» και καθόρισαν τα προβληματικά σημεία αυτού. Στη συνέχεια, έγιναν συγκεκριμένες δράσεις, με πιο χαρακτηριστική την τοποθέτηση ενός συστήματος μεταφοράς ποδηλάτων στο λεωφορείο που μετακινείται κοντά στα τα πιο επικίνδυνα τμήματα του ποδηλατοδρόμου. Το σύστημα αυτό έλαβε τελικά μεγάλης αποδοχής και από τους κατοίκους της περιοχής.
Επιπλέον, η σχετική με τον ποδηλατόδρομο εφαρμογή έχει πάνω από δέκα χιλιάδες τηλεφορτώσεις σε συσκευές android (και βαθμολογία τριών αστέρων) ενώ η ανατροφοδότηση από επισκέπτες, κατοίκους, δημόσιες αρχές, ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και άλλους ενδιαφερόμενους είναι ιδιαίτερα θετική.
Τέλος, οι κάτοικοι της περιοχής εκτίμησαν το ότι οι επισκέπτες ταξιδεύουν με πιο βιώσιμο τρόπο και ως εκ τούτου οι δρόμοι είναι λιγότερο συμφορημένοι από ΙΧ, καθώς και τις νέες υποδομές/ υπηρεσίες για βιώσιμα μέσα. Οι ιδιοκτήτες καταλυμάτων είδαν ότι η κατάρτιση πάνω στη βιώσιμη κινητικότητα δεν είναι απλώς χάσιμο χρόνου, αλλά θα βοηθήσει τους πελάτες τους, προσφέροντας, έτσι, και στους ίδιους ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Προκλήσεις / Συμβουλές Yιοθέτησης
Απαραίτητο στοιχείο για την επιτυχία της πρακτικής αυτής ήταν ο σαφής και έγκαιρος καθορισμός κανόνων και προτύπων για τα μέλη του δικτύου. Με αυτόν τον τρόπο τα μέλη ήξεραν από την αρχή ποιοι είναι οι στόχοι που πρέπει να επιτύχουν.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι η αξιοποίηση ενός μεγάλου δικτύου εξωτερικών συνεργατών. Ενώ τα «Μαργαριτάρια» θεωρούνταν οι «εσωτερικοί συνεργάτες» σε περιφερειακό επίπεδο της πρακτικής, το επιθυμητό αποτέλεσμα δεν θα ήταν εφικτό χωρίς τη συνεργασία με εξωτερικούς συνεργάτες. Έτσι, τα «Μαργαριτάρια» συνεργάστηκαν με οργανισμούς σε εθνικό επίπεδο όπως η Υπηρεσία Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Μεταφορών, το Υπουργείο Γεωργίας και Προστασίας του Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Τουρισμού, κ.α. Παράλληλα, συνεργάστηκαν με φορείς σε τοπικό επίπεδο και με ιδιωτικές ή κρατικές επιχειρήσεις.
Τέλος, η προσωπική συμμετοχή μπορεί να συμβάλλει στην ανάδειξη προβλημάτων τα οποία δεν μπορεί να εντοπίσει μια θεωρητική ανάλυση, ενώ η προώθηση των άμεσων ωφελειών της πρακτικής στους τοπικούς φορείς μπορεί να αυξήσει το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή τους στο δίκτυο. Χάρη σε αυτό, η πρακτική είχε θετικά αποτελέσματα τόσο για τους επισκέπτες όσο και για τους κατοίκους της περιοχής ενώ η ενεργός συμμετοχή των κατοίκων της περιοχής και των ιδιοκτητών επιχειρήσεων μπορεί στο μέλλον να αποφέρει ακόμα περισσότερα οφέλη για όλους.
Ευκαιρίες μεταφοράς για τη βιώσιμη κινητικότητα
Η πρακτική αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας και μπορεί να εφαρμοστεί είτε σε εθνικό είτε σε διακρατικό επίπεδο, σε τουριστικές ή μη περιοχές. Αποτελεί ένα παράδειγμα αξιοποίησης των δυνατοτήτων ενός δικτύου για την επίτευξη ενός κοινού στόχου (στην παρούσα περίπτωση της βιώσιμης κινητικότητας), αξιοποιώντας ταυτόχρονα τη δυναμικότητα των μεμονωμένων μελών του δικτύου και της συνεργασίας.
Συσχέτιση με βήματα κύκλου ΣΒΑΚ
Η εν λόγω πρακτική μπορεί να συσχετιστεί με τα βήματα: 1,3,4,5,6,7,8
Περισσότερες Πληροφορίες
http://www.interreg-danube.eu/approved-projects/transdanube-pearls