Μέσω του έργου SUSTOURISMO προωθείται η βιώσιμη κινητικότητα στα πλαίσια του τουρισμού κατά την περίοδο της πανδημίας, όπου οι μετακινήσεις των επισκεπτών επηρεάστηκαν δραματικά.
Συγγραφείς
- Μαρία Μορφουλάκη
Περιγραφή
Η καθημερινότητα των ανθρώπων έχει αλλάξει σημαντικά λόγω της πανδημίας Covid-19. Οι τομείς που επηρεάστηκαν περισσότερο ήταν αυτοί της κινητικότητας και του τουρισμού. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα περιοριστικά μέτρα που όρισε η κυβέρνηση, οι άνθρωποι μείωσαν τις μετακινήσεις τους και σταμάτησαν να χρησιμοποιούν τα μέσα δημόσιας συγκοινωνίας, σε μια προσπάθειά τους να μειώσουν την διασπορά του ιού καθώς, επίσης, πως παρατηρήθηκε αλλαγή στη συμπεριφορά τους ως προς τα εναλλακτικά μέσα μετακίνησης. Αναζητώντας θετικά μαθήματα από την, διετή έως τώρα, εμπειρία με την πανδημία Covid-19, μπορούμε να εστιάσουμε στην αλλαγή συμπεριφοράς των ανθρώπων σε σχέση με τις μετακινήσεις τους και τον τρόπο υλοποίησης αυτών – η επιβεβλημένη από τις καταστάσεις (κοινωνικές αποστάσεις) στήριξη των κυβερνήσεων στα εναλλακτικά μέσα όπως το ποδήλατο και η πεζή μετακίνηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς την επίτευξη του οράματος της βιώσιμης κινητικότητας.
Το έργο SUSTOURISMO (το οποίο ξεκίνησε παράλληλα με την έναρξη της πανδημίας στην Ευρώπη) είναι μια ευκαιρία για τους πολίτες καθώς τους δίνεται η ευκαιρία να ταξιδέψουν με ασφάλεια. Η εφαρμογή έξυπνων κινητών τηλεφώνων, SUSTOURISMO, προωθεί τη στροφή προς την ενεργό κινητικότητα σε 10 πιλοτικές περιοχές της Αδριατικής – Ιονίου (Θεσσαλονίκη, Ηγουμενίτσα, Πρέβεζα (Ελλάδα), Βελιγράδι (Σερβία), Λιουμπλιάνα (Σλοβενία), Ακυληία – Γκράντο, Ραβέννα (Ιταλία), Μπεράτ (Αλβανία), Ζαντάρ (Κροατία) και Τιβάτ (Μαυροβούνιο)). Ως κίνητρο δημιουργήθηκαν και παρέχονται μέσα από την εφαρμογή ελκυστικές συνδυαστικές υπηρεσίες – τα λεγόμενα SUSTOURISMO τουριστικά πακέτα που προωθούν την εξερεύνηση των περιοχών του έργου με μέσα φιλικά προς το περιβάλλον ενώ συνδυάζουν και άλλες τουριστικές υπηρεσίες (π.χ. μειωμένα εισιτήρια εισόδου σε μουσεία, εκπτώσεις σε υπηρεσίες εστίασης).
Ειδικότερα για την περίπτωση της Θεσσαλονίκης, η εφαρμογή προσφέρει στους επισκέπτες την ευκαιρία να:
- Πληροφορηθούν για την πόλη (ενιαία πύλη πληροφόρησης για την πόλη)
- Σχεδιάσουν την περιήγησή τους χρησιμοποιώντας βιώσιμα μέσα μετακίνησης από/προς τα σημεία ενδιαφέροντος
- Υποβάλουν προτάσεις σε σχέση με τις παρεχόμενες υπηρεσίες (μεταφορών και γενικότερα τουριστικές υπηρεσίες) αλλά και να παρέχουν στοιχεία για το ταξίδι τους χρήσιμα για τη διαμόρφωση πολιτικών βιώσιμου τουρισμού
- Συμμετέχουν σε οργανωμένα τουριστικά πακέτα και i) να ανακαλύψουν τη βυζαντινή πλευρά της Θεσσαλονίκης μέσα από μια περιήγηση με έναν έμπειρο ξεναγό και να κάνουν ποδηλατάδα στην παραλία της Θεσσαλονίκης και ii) να μάθουν για τη γαστρονομική κουλτούρα της πόλης μέσα από έναν ‘walking talking’ περίπατο με ξεναγό, να δουν την πόλη από τη θάλασσα (θαλάσσια συγκοινωνία) και να απολαύσουν τον καφέ τους και το μπάνιο τους σε μία από τις παραλίες της ανατολικής Θεσσαλονίκης.
Όλοι οι προαναφερθέντες τρόποι μετακίνησης προωθούν τη βιώσιμη και ενεργό κινητικότητα και συμβάλλουν στη μείωση της διασποράς του ιού καθώς αποτρέπεται η χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών ή του Ι.Χ. αυτοκινήτου.
Για την προώθηση της εφαρμογής και των τουριστικών πακέτων συνεργάστηκαν με το ΕΚΕΤΑ/ΙΜΕΤ, ο Οργανισμός Τουρισμού Θεσσαλονίκης, ξενοδοχεία της πόλης, ξεναγοί, εταιρίες ενοικίασης κοινόχρηστων ποδηλάτων και παροχής θαλάσσιας συγκοινωνίας.
Απαιτούμενοι Πόροι
Το εγχείρημα χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Διακρατικής Συνεργασίας «Interreg V-B Adriatic-Ionian programme – ADRION 2014-2020»
(Η δημιουργία της εφαρμογής εκτιμάται περί τα 20.000€)
Αποτελέσματα
Για να επιτευχθεί ο βιώσιμος τουρισμός μέσω της βιώσιμης κινητικότητας αποφεύγοντας τα μέσα με αυξημένο αριθμό ατόμων, όπως τα λεωφορεία ή τα αυτοκίνητα, η πιλοτική περίπτωση της Θεσσαλονίκης προωθεί τη χρήση εναλλακτικών μέσω μετακίνησης, παρέχοντας στους επισκέπτες της δωρεάν περιπάτους, χρήση ποδηλάτου στο κέντρο της πόλης όπως επίσης πρόσβαση στη θαλάσσια συγκοινωνία της πόλης προς τις κοντινές, όμορφες παραλίες στο ανατολικό τμήμα της πόλης (Περαία / Νέοι Επιβάτες). Μέχρι στιγμής και λόγω των περιορισμών της πανδημίας Covid-19, έχει επιτευχθεί μικρή συμμετοχή, ωστόσο οι πρώτες εντυπώσεις και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το εγχείρημα κρίνεται ως ιδιαιτέρως ελκυστικό από τους τουρίστες.
Προκλήσεις / Συμβουλές Yιοθέτησης
Η έναρξη λειτουργίας της εφαρμογής SUSTOURISMO στις αρχές του 2021 έγινε στο γενικότερο δυσμενές πλαίσιο της πανδημίας επομένως η πρώτη περίοδος χρήσης της εφαρμογής και των πακέτων δεν μπορεί να θεωρηθεί τυπική. Η εμπειρία ωστόσο έδειξε ότι το μεγάλο στοίχημα για την προώθηση παρόμοιων εγχειρημάτων είναι η δημιουργία ισχυρών συνεργατικών σχημάτων που αγκαλιάζουν και προωθούν καινοτόμες παρεμβάσεις.
Ευκαιρίες μεταφοράς για τη βιώσιμη κινητικότητα
Η εφαρμογή SUSTOURISMO και οι λειτουργίες της (παροχή πληροφοριών για τον τουρισμό και την κινητικότητα, διαδραστικό περιβάλλον μάθησης για βιώσιμο τουρισμό-ευαισθητοποίηση σχετικά με την βιώσιμη κινητικότητα, πληροφορίες και παροχή τουριστικών πακέτων κ.λπ.) έχουν αναπτυχθεί σε μια αρχιτεκτονική που επεκτείνεται εύκολα και μπορεί να προσαρμοστεί σε νέες ανάγκες, είτε αυτές έχουν προκύψει εξαιτίας της πανδημίας Covid-19 και των περιορισμών στις μετακινήσεις είτε όχι, και να περιλάβει και νέες περιοχές.
Συσχέτιση με βήματα κύκλου ΣΒΑΚ
Η εν λόγω πρακτική μπορεί να συσχετιστεί με τα βήματα: 3,4,11